NetLogo

[Script จากรายการ Class A โดยอาจารย์ชยพล]

"คนคำนวณ หรือ จะสู้ฟ้าลิขิต" ฟังดูแล้วเหมือนไม่ค่อยเป็นวิทยาศาสตร์เลยนะครับ แต่นักวิทยาศาตร์เราเก่งขนาดคำนวณวงโคจรของดาวหางฮัลเลย์ที่จะเวียนมาทุก 75 ปีได้ แต่ไม่อาจคำนวณสภาพอากาศในอีก 2-3 ชั่วโมงข้างหน้าอย่างแม่นยำได้ เพราะถ้าทำได้จริง ต้องไม่มีเหตุเครื่องบินตกเพราะสภาพอากาศแปรปรวน นี่แหล่ะครับ บางเหตุยากเกินการคำนวณเพราะปัจจัยมากมายเหลือเกิน ณ วันนี้เรายังไปไม่ถึง แต่เราก็พยายามกันอยู่ครับ

ผมจะพูดถึงการจำลองเหตุการณ์ ก็ในเมื่อคำนวณหาผลชัดเจนไม่ได้ อีกวิธีคือลองทดลองจำลองเหตุการณ์โดยใส่ปัจจัยต่างๆเข้าไป แล้วเร่งเวลาของการจำลองขึ้นเพื่อให้เห็นว่าในอนาคต น่าจะเกิดอะไรขึ้น การจำลองนี้ใช้กันอย่างแพร่หลาย ตัวอย่างการจำลองผลกระทบจาก El Nino หรือเหตุการณ์น้ำแข็งขั้วโลกละลาย


และการคำนวณอย่างนี้ ไม่พ้นต้องใช้คอมพิวเตอร์ครับ
ผมขอแนะนำเครื่องมือใกล้ตัวที่หามาทดลองเล่นกันเองได้คือ NetLogo เป็นเครื่องมือสร้างเหตุการณ์จำลองด้วยหลักการ Intelligent Agent โดยใช้ภาษา LOGO ภาษาที่ใช้เขียนควบคุมตัวต่อ LEGO นั่นเองครับ ตัวอย่าง เราอยากทราบว่าโลกที่มีแต่แกะ หมาป่า และต้นหญ้า จะยั่งยืนขนาดไหน หากเรากำหนดอัตราการขยายพันธุ์ของแกะ หมาป่า และ ต้นหญ้า แกะกินหญ้า และขยายพันธุ์ หมาป่ากินแกะแล้วขยายพันธุ์ ต้นหญ้าก็โต ถ้าแกะขยายพันธุ์เร็วไป หญ้าไม่พอกิน แกะก็ตายกันหมด พอแกะตาย หมาป่าก็ไม่มีอะไรกินก็ตาย อย่างนี้ไม่ยั่งยืน แล้วอย่างไรยั่งยืน? ก็ต้องทดลองกันไปเรื่อยๆเพราะ คำนวณยากเหลือเกิน โปรแกรมนี้มีตัวอย่างการจำลองหลายแบบที่น่าสนใจ เราอาจประยุกต์เพื่อลองหาคำตอบว่า ทำไมสี่แยกที่ไม่มีไฟจราจร กลับรู้สึกติดขัดเมื่อคุณพี่ตำรวจมาช่วยโบก ก็ได้นะครับ